Onrust blijft op islamitische Haga Lyceum Amsterdam

Het islamitische Cornelius Haga Lyceum in Amsterdam bestaat nu reeds vier jaar. Dit jaar studeerde de allereerste eindexamenlichting af. Vijftien van de zestien mavo-leerlingen hoorden vorige week dat ze geslaagd zijn. Hun schooltijd werd echter geteisterd door verschillende controverses, waarvan de waarschuwing van de inlichtingendienst AIVD begin 2019 het toppunt was. Toenmalig directeur Soner Atasoy en andere orthodoxe moslims zouden een gevaar vormen voor de leerlingen. De Onderwijsinspectie schreef een verwoestend rapport en minister Arie Slob van Onderwijs besloot de toelagen van de school te stoppen. De school ging onder leiding van directeur Atasoy succesvol in de tegenaanval en de rechter besloot dat de minister zijn klachten wegens wanbeheer en gebrekkig burgerschap slecht heeft onderbouwd. De AIVD werd teruggefloten omwille van te scherp geformuleerde waarschuwingen.

Lees ook: Islamitische scholen belangrijk voor emancipatie moslims in Nederland

Toch werd Atasoy in mei 2020 ontslagen door zijn bestuursvoorzitter omwille van afluisterpraktijken en een vermeend autoritair gedrag. Het Haga nam de 49-jarige Achmed Baâdoud aan als vervanger van Atasoy. Baâdoud wordt in tegenstelling tot zijn voorganger gezien als een overheidsvriend en een echte Marokkaans-Nederlandse bestuurder. Onder zijn voorzitterschap veranderde de relatie tussen het Haga en de overheid en werd de toon van de inspectierapporten positiever, schrijft NRC.

Toch is het op de school nog altijd onrustig. Dat blijkt uit meerdere bezoeken van NRC die gesprekken voerde met achttien personeelsleden, veertien leerlingen en met het bestuur. Baâdouds ferme bestuursstijl en zijn hervormingen stuiten op veel weerstand. Hij ontsloeg per mail een kwart van het personeel en de afgelopen weken namen nog eens vijf medewerkers hun ontslag. De Onderwijsinspectie zegt dat ze voortdurend signalen ontvangt vanuit de school. Volgens Baâdoud is de onrust een gevolg van de harde keuzes die van belang zijn om de school te verbeteren.

Vierdeklassers Dounia en Amina hebben haast om na hun mavo-eindexamens uit de school te vertrekken. "Het Haga is minder leuk geworden", zeggen ze. De school was volgens hen eerder klein, waardoor iedereen elkaar kende, maar is inmiddels een warboel geworden met onbeleefde brugklassers. Al is iedereen het hier niet met hen eens. Veel Haga’ers zijn nog steeds blij met de school. Op dit moment wordt er namelijk minder gelet op de regels. Met smartphones en kledingvoorschriften wordt er soepeler omgegaan en het middaggebed is afgeschaft. De leerlingen zitten na vier jaar nog steeds in een klein containerpand zonder gymlokaal, zonder eetkraam en er wordt ook nauwelijks islamles gegeven. Tweehonderd leerlingen tekenden een petitie die flink uithaalde naar de nieuwe leiding omwille van een gebrek aan orde, structuur en een "voortdurende lesuitval, door onder de coronacrisis en overspannen personeel".

Volgens de leerlingen is Baâdoud "hard en onredelijk", hij schorste één van de initiatiefnemers van de petitie gedurende een week omwille van zijn vijandigheid tegenover het nieuwe bestuur, dat er volgens de bestuurder juist is om de fouten uit het verleden recht te trekken. Baâdoud stelt zich op als een strenge reorganisator die niet bang is om moeilijke beslissingen te nemen. Hij schorste bepaalde docenten en anderen zitten overspannen thuis omwille van conflicten. Hij liet op 29 mei dertien docenten per mail weten dat hun jaarcontracten niet verlengd worden, omdat de inspectie na de zomer terugkomt en enkel nog bevoegde docenten wil zien. Daarnaast moeten tweedegraadsleraren plaatsmaken voor eerstegraadsleraren, omdat het budget beperkt is.

Lees ook: Nederland: islamitische scholen bovenaan de lijst van beste basisscholen

Leerlingen noch leraren konden dat appreciëren. "Mensen willen geen veranderingen", zegt Baâdoud, die zegt te begrijpen dat zijn "pijnlijke maatregelen" niet populair zijn, maar het Haga "moet professionaliseren". En dus kwam er recent een meerjarenplan, werden er weekendbijlessen georganiseerd en trok hij nieuwe docenten islam aan. Maar de groeiende lijn in de populariteit van het Haga kwam afgelopen september tot een einde. Van 45 nieuwe leerlingen in 2017 gingen ze naar 137 in 2020. Dit jaar waren er enkel 103 nieuwe inschrijvingen en zo’n "tien a vijftien zij-instromers".

Met ruim vijfhonderd leerlingen is het huidige gebouw wel te klein geworden en daarom krijgt het Haga vanaf augustus een tweede locatie. Dat besloot burgemeester Halsema afgelopen woensdag. Baâdoud vindt dat het Haga ondanks alle problemen een positieve ontwikkeling kent. Inmiddels is het docentenbestand alweer "voor 95 procent" aangevuld, met onder meer niet-islamitische leraren. Het Haga is volgens hem een populaire werkgever. "We zijn het Ajax van het islamitisch onderwijs.