Journaliste Yasmina El Messaoudi : "Niet meer dan een toerist in Marokko"

De moeder van Yasmina, Mim Van Keer, was een schrijfster en verhalenvertelster. Ze raakte bekend als auteur onder het pseudoniem Mim El Messaoudi, de familienaam van haar echtgenoot. Haar boeken zijn een pleidooi voor wederzijds begrip tussen verschillende culturen. "Mijn moeder zag zichzelf als een Sheherazade, een verhalenverteller", zegt Yasmina El Messaoudi. "In de Arabische cultuur is de mondelinge overlevering belangrijk. De verhalen die mijn vader vertelde, schreef mijn moeder neer. Ze liet ook overal kattebelletjes achter en schreef kaartjes bij elke geboorte en met Kerstmis. Met haar boeken gaf ze lezingen in scholen en gevangenissen. Mensen hingen aan haar lippen wanneer ze vertelde", zegt Yasmina aan De Morgen.

Lees ook: "Mijn dochter is de meest ongeloofwaardige kwart-Marokkaan die ik ken"

Haar moeder gaf haar de koosnaam ’Straatkat’. "Als kind zat ik als een kat tegen de deur te krabben om naar buiten te kunnen. Ik speelde elke dag met de kinderen op straat. We tennisten, voetbalden en fietsten rond met kaarten in onze wielspaken." Dat koosnaampje is de titel geworden van het boek dat El Messaoudi na de dood van haar moeder schreef. "Het is niet alleen bedoeld voor mensen die rouwen, maar voor alle straatkatten die zich nergens thuis voelen." Ze wil hiermee ook haar stem laten horen in het racismedebat. "Ik wil weg van de grote ideologieën en terug naar de individuele verhalen. Achter Tweets en ideeën zitten gewone mensen die verdriet hebben omdat hun moeder is gestorven of omdat ze zich genegeerd voelen op hun werk".

Een paar maanden voor haar moeder stierf, liep ook haar relatie van zeven jaar stuk. "Ik had het gevoel dat alles wat ik liefhad, verdween: mijn moeder, mijn vriend, mijn kat, het appartement waar ik woonde". De vraag of ze nu Vlaams of Marokkaans is, drong zich steeds nadrukkelijker bij haar op. "Die verscheurdheid was er altijd al, maar door haar dood viel er niet meer aan te aankomen. Als kind wilde ik Vlaams zijn: ik zat op een Vlaamse school met Vlaamse kinderen. Ik wilde niet opvallen en in de stroom opgaan. Op de middelbare school is dat gekeerd door een meisje in de klas dat half Marokkaans en half Spaans was. Zij was daar trots op, waardoor ik dacht dat ik mijn Marokkaanse kant meer moest opzoeken. Op mijn dertigste ben ik voor de eerste keer op reis gegaan naar Marokko. Ik dacht dat ik er ging thuiskomen tussen mensen met dezelfde naam en hetzelfde uiterlijk. Maar ik was niet meer dan een toerist, uiteraard".

In de zoektocht naar haar roots wilde ze eerder al een reis naar Marokko maken, maar haar vader verbood dit. "Ik had een vriend, ben niet getrouwd en heb geen kinderen. Voor mijn vader is dat al lang geen issue meer, maar in Marokko is de familie-eer belangrijk. Hij was bang dat ik die zou besmeuren door er naartoe te reizen zonder hoofddoek en met een vriend die geen moslim is. Het was mijn grote droom om naar daar te reizen met mijn baba als gids, maar dat zat er niet in. Tijdens de reis kon ik het niet laten om door zijn geboortedorp te rijden. Ik had hem moeten beloven dat ik niet zou uitstappen en zeker niet de aandacht zou trekken, laat staan zeggen dat ik een El Messaoudi ben. Het brak mijn hart, maar ik moest loyaal blijven aan mijn vader".

Lees ook: Schrijfster Racheda loog jarenlang over Marokkaanse roots

Afgelopen zomer werd er in Kapelle-op-den-Bos een straatnaam naar haar moeder vernoemd. "Voor mijn vader was het een troost om te merken dat moeke graag gezien was in het dorp. Toen de Cyriel Verschaevelaan een andere naam moest krijgen, konden de inwoners voorstellen indienen. Mijn moeder was een van de namen: ze was bekend van haar boeken en haar vrijwilligerswerk. Bij de onthulling van het straatnaambordje had mijn vader tranen in de ogen. Hij gaat regelmatig naar de straat, ik denk zelfs dat hij vaker aan het naambordje is te vinden dan op het kerkhof. Haar verkiezing voelde als een warme deken: wij zijn deel van het dorp, meer dan ik misschien dacht."