Afdankertjes uit Europa voeden zwarthandel in Nador

El Pais volgde gedurende een jaar vijftien kledingstukken die voorzien waren van een tracker. Deze reis toonde de keerzijde van de ’fast fashion’: de kledingstukken leggen enorme afstanden af, vervuilen de landen in het Zuiden en voeden een ondoorzichtige handel. Een voorbeeld is een zwarte bolero die in een H&M-container in Madrid belandde, via Nederland naar het Verenigd Koninkrijk reisde en daar werd versneden voor hergebruik. "Dit is slechts een klein voorbeeld van de enorme stroom kleding die de wereld rondgaat", aldus het Spaans blad.

Lees ook: Douane Nador onderschept smokkelwaar na achtervolging

Hoewel veel kledingstukken gedoneerd worden aan goede doelen, blijkt uit onderzoek dat ze meestal in een commercieel circuit terechtkomen. Vaak belanden ze op vuilnisbelten in Afrika, waar synthetische vezels vergaan tot microplastics die de bodem, het water en de lucht vervuilen. Deskundigen waarschuwen voor de afnemende kwaliteit van kleding, waardoor recycling steeds moeilijker wordt.

Een van de gevolgde kledingstukken, een rode jas, reisde via verschillende Spaanse steden naar Rabat, Meknes en uiteindelijk Nador. Daar voedt de handel in tweedehands kleding een nieuwe vorm van zwarthandel, die is ontstaan na de sluiting van de grens met Bni Nssar in 2018.

"Vroeger smokkelden we andere goederen, nu kleding", vertelt een voormalige smokkelaar aan de krant. De kleding wordt illegaal ingekocht bij importeurs die officieel deel uitmaken van een gecontroleerd systeem voor textielrecycling. Op de markten in Nador zijn vervolgens truien te koop voor 10 dirham, Dr. Martens laarzen voor 50 dirham en Timberland schoenen voor 150 dirham.

Lees ook: H&M zoekt heil in Marokko vanwege Trump’s importheffingen

El Pais onthult ook de rol van Karama Recyclage, een bedrijf dat met overheidsgeld is opgezet om voormalige smokkelaars een nieuw bestaan te bieden. Het bedrijf heeft echter een monopoliepositie in Nador en veel voormalige smokkelaars, vooral oudere vrouwen, zijn er niet aan de slag gekomen. Werknemers zouden bovendien onder slechte omstandigheden werken, zonder minimumloon of sociale zekerheid.