Wat zijn de gevolgen van de ramadan voor de Marokkaanse economie?

De veranderingen in de consumptiegewoonten tijdens de ramadanmaand en de coronamaatregelen, hebben gevolgen gehad voor verschillende sectoren. "De piek in de voedselconsumptie tijdens de Ramadan komt ten goede aan supermarkten, week- en dagmarkten, kruidenierswinkels, maar ook - als we deze uitzonderlijke periode van pandemie en gezondheidscrisis buiten beschouwing laten - aan cafés en restaurants en nacht-entertainment", aldus econoom Abdelghani Youmn in een verklaring aan MAP, waarbij hij benadrukt dat de sectoren vervoer, luxehotels en niet-traditionele kleding de zwaarste klappen krijgen.

In het algemeen is de maand Ramadan wel degelijk van invloed op de economie, eerder negatief voor de economische groei en de productiviteit, terwijl kwalitatief de voordelen voor het welzijn en de spiritualiteit van de beoefenaars positief lijken. De hogere consumptie van levensmiddelen leidt tot een stijging van de vraag met 37%, aldus MAP. Gevolg daarvan is een stijging van de prijzen van bepaalde voedingsmiddelen, niet te verwarren met inflatie, bevestigt HCP.

De gevolgen voor de productiviteit zijn echter geen reden om spiritualiteit en productiviteit, of economie en religie tegenover elkaar te stellen. Het is wel belangrijk te beseffen dat de productiviteit deze maand daalt tussen 20% en 30%, dat is althans het resultaat van een studie van de BBC. In feite daalt ook in Marokko de productiviteit tijdens de maand Ramadan en verliest het bedrijfsleven veel tijd en inkomsten. Maar, "laten we eerlijk zijn, het is niet de Ramadan die de schuldige is, maar eerder de gewoonten en gedragingen die zich tijdens deze maand voordoen, zoals het gebrek aan slaap veroorzaakt door de lange avonden en veranderingen in eetgewoonten die de biologische klok beïnvloeden," aldus de econoom.

Anderzijds zijn de arbeidsethos en de aanpassing van de inkomsten uit arbeid aan het aantal gewerkte uren, niet in strijd met de religieuze plichten. "Dit laatste mag niet langer als alibi worden gebruikt om niet te voldoen aan de burgerplicht om bij te dragen tot de productie van toegevoegde waarde en de ontwikkeling van het land."