Joram van Klaveren heeft spijt van tijd als antimoslim PVV-Kamerlid

De 43-jarige Joram van Klaveren is getrouwd en heeft drie jonge kinderen. Zijn vrouw heeft zich niet tot de Islam bekeerd. Zijn overstap van het christendom naar de Islam werd bekend in 2019 en ontketende een storm aan felle reacties. Met name omdat hij in de jaren daarvoor als PVV’er juist tegen de Islam had gestreden. In zijn gezin speelde het gereformeerde geloof een belangrijke rol. "Ik was heel toegewijd aan het geloof. En de aversie tegen de Islam zit ook heel erg diep in de theologische traditie van de kerk waar ik uit kom. Ik geloofde daadwerkelijk dat ik het gevaar moest helpen bestrijden", vertelt Van Klaveren aan RTL Nieuws.

Lees ook: Nederland: ex PVV’er en islamcriticus Joram van Klaveren bekeert zich tot de islam

Tijdens zijn studiejaren werd dat beeld nog eens versterkt. "Mijn eerste dag aan de Vrije Universiteit was 11 september 2001. De aanslagen in New York maakten een ongelooflijke indruk op me. En tijdens mijn studie werd Theo van Gogh vermoord door een radicale moslim, een man die expliciet zei dat zijn daad voortkwam uit het islamitische geloof. Ook pleegden fanatici verschillende bloedige bomaanslagen. Ik dacht: die mensen zijn heel erg gek. Ik moet iets doen tegen het kwaad van de Islam." In zijn studietijd bezocht Van Klaveren lezingen en bijeenkomsten van de conservatieve Edmund Burke Stichting. Daar kwam hij ook gelijkgestemden tegen en leerde hij de ideeën van Geert Wilders kennen. Van Klaveren liet Wilders weten dat hij deel wilde uitmaken zijn politieke beweging en ging in 2008 aan de slag als beleidsmedewerker bij de PVV-fractie in de Tweede Kamer.

Daar merkte hij op dat de fractie niet gelijkgestemd was, maar enkel verbonden werd door de afkeer van de Islam. "We hadden het binnen de PVV altijd over het aanpakken van ’de zegepralen van de Islam’, de uiterlijk herkenbare symbolen van het geloof. De koran, de hoofddoek, halalvoedsel en de moskee. Daar heb ik actief en concreet over meegedacht. Formuleringen die we toen bedachten, gebruikt de PVV nu nog steeds. Tuurlijk schaam ik me daarvoor", aldus Van Klaveren. "Ik heb spijt van het grieven en het polariseren. Maar ik kan het niet terugdraaien. En als ik niet bij de PVV had gezeten was ik wellicht ook nooit moslim geworden. En dat is de belangrijkste stap uit mijn leven geweest. Ik had het voor niets willen missen."

Lees ook: Azarkan woedend op Wilders: "Moslims worden door hem kapotgemaakt"

De PVV verkondigde steeds extremere boodschappen en Van Klaveren haakte uiteindelijk af nadat Wilders in maart 2014 een volle zaal PVV-aanhangers "Minder Marokkanen" liet scanderen. "Toen was het genoeg. Het draaide voor mij persoonlijk helemaal niet om Marokkanen. Er waren binnen de partij ook niet-islamitische Turken en Marokkanen actief. Het ging voor mij niet om etniciteit, maar om de aanpak van de Islam." Na de verkiezingen van 2017 stopte hij zijn werk in de Kamer en kon hij zich toeleggen op een langgekoesterde wens: een boek schrijven over het gevaar van de Islam. "Een boek met een theologische uitleg waarom ik als christen de Islam zo gevaarlijk vind."

Van Klaveren besefte al gauw dat hij niet genoeg informatie had. "Ik besloot een aantal vragen voor te leggen aan een vooraanstaande moslimgeleerde, Abdal Hakim Murad, hoogleraar aan Cambridge University. Ik mailde hem. Zes weken later kreeg ik uitgebreid antwoord. In 18 kantjes legde hij me uit hoe ik te werk zou kunnen gaan. Hij adviseerde me om boeken over de Islam te lezen, geschreven door moslims, niet door westerse oriëntalisten. Hij wees mij expliciet op bepaalde boeken en artikelen van geleerden uit de islamitische traditie. Het was een lijst van 102 boeken en artikelen." Veel westerse boeken bevatten volgens de hoogleraar misvattingen over de Islam, bijvoorbeeld door belangrijke zaken weg te laten of juist toe te voegen. Of door verkeerde vertalingen.

Lees ook: Geert Wilders ontvangt briefje bij post: ’Meer Marokkanen’

Tijdens zijn zoektocht naar antwoorden begon Van Klaveren in te zien dat zijn kennis over de profeet Mohammed vertekend was. "Ik zag hem niet meer als een ’warlord’, zoals hij in veel westerse islamboeken wordt beschreven. Ik zag hem nu voor het eerst als vader, als docent en als mens. Na een proces van 3,5 jaar kon ik er niet meer omheen: Mohammed was, net als Mozes en Jezus, een profeet van God." Een gezegde uit de Koran raakte hem. "Het zijn niet de ogen die blind zijn, maar de harten. Dat was bij mij ook het geval. Het is niet dat ik de feiten niet kon zien, er was ook niemand die mij had gedwongen dit boek te schrijven. Maar ondanks dat was er nog steeds iets dat mij tegenhield. Deze tekst kwam binnen en veranderde iets; het was het laatste duwtje."