Utrechtse Yasmina Ajbilou runt eigen modelabel

De 29-jarige Ajbilou was als kind al gefascineerd door kleding. "Ik ben altijd bezig geweest met stoffen. Als kind ging ik naar de kringloopwinkel of de rommelmarkt om oude kledingstukken te kopen en erin te knippen. Mijn moeder maakte kussentjes, gordijnen en ook kleren voor mij en mijn zusje. In groep vier had ik eens een fluwelen T-shirt aan dat zij had gemaakt. Op school vroegen ze waar ik het had gekocht. Ik zei: dat heeft mijn moeder gemaakt. Dat kan niet zeiden mijn klasgenoten, het is zo mooi, dat lieg je".

Lees ook: Marokkaans model Nora Attal poseert Max Mara (video)

Ajbilou ging naar de basisschool in Geldermalsen en daar vonden mensen soms dat ze er ’gek’ uitzag. Ze was één van de weinigen met donker haar en moest ’terug naar Marokko’, omdat ze ’stonk’. "Geen leuke periode", zegt ze. "De middelbare school in Culemborg was minder bekrompen. Ik haalde grote mannenoverhemden bij de kringloop en maakte er coupenaden in met de hand, ik veranderde de vorm. Als ik die aantrok naar school kreeg ik alleen maar positieve reacties", vertelt ze.

Yasmina is afkomstig uit Al Hoceima. Daar ging ze als kind tijdens de zomervakanties samen met haar familie naar toe. "Ik hou erg van de kleine winkeltjes daar onder de huizen, en ook van de ambachten: een kleermaker op elke hoek, de keramiek, het mozaïek, de Berberse tapijten. Er hangt ook een chille mentaliteit, van: alles komt wel goed. Ontmoetingen op straat, een stoel pakken, samen buiten zitten kletsen."

Haar moeder overleed aan kanker toen ze twaalf jaar oud was. "Het maakte me zelfstandiger, denk ik, vroeg volwassen. Natuurlijk had ik mijn vader nog en mijn oudere zussen. Maar dat is toch anders, mijn moeder zag ik elke dag. Mijn vader werkte bij een bakkersbedrijf, in de distributie. Hij ging koken, later wij om de beurt. Naaien heb ik van mijn zus geleerd die ruim tien jaar ouder is dan ik. Zij had het geleerd van mijn moeder, ik mocht in die tijd nog niet achter de naaimachine."

Lees ook: Drie Marokkaanse vrouwen bij beste mode vertegenwoordigers in de wereld

Yasmina twijfelde na haar havo-opleiding tussen de studies psychologie en sociologie, maar ze volgde uiteindelijk haar gevoel en koos voor een modestudie aan de HKU. "In eerste instantie werd ik afgewezen. Je moest een portfolio hebben, daar had ik geen idee van. Een vooropleiding van twee jaar in Den Bosch gaf me wat handvatten en skills, en het vertrouwen dat het echt was wat ik wilde. De HKU was een heel leuke en heel pittige opleiding. Andere studenten hebben tentamens, wij moesten om de zoveel tijd een collectie leveren. Ik miste soms veel doordat ik in het ziekenhuis lag, sinds mijn elfde heb ik de ziekte van Crohn. Toen ik na vier jaar klaar was dacht ik: zo, even rust. En dan ga ik werkervaring opdoen bij een merk."

Maar haar talent viel op en ze werd geselecteerd in het kader van een programma voor jong talent van de Amsterdam Fashion Week. "Weg rust, er moest weer een collectie komen. Een eigen show op de Fashion Week is een van de tofste dingen die je kunt hebben als net-afgestudeerde, dus ik ben dat toch maar gaan doen. Dat heeft mijn richting bepaald. Ik ben eigenlijk gewoon voor mezelf begonnen en heb dat zo gehouden. Ik vind de vrijheid heel fijn. Zelf beslissen wanneer ik iets uitbreng. Een idee vertalen naar iets wat ik mooi vind."

Ze werkte eerst onder haar eigen naam, maar die werd altijd verkeerd uitgesproken. "Mijn label heet nu House of Useless. Oorspronkelijk gebruikte ik alleen restmaterialen, die voor anderen onbruikbaar, useless zijn. Ik heb een vaste collectie en ik maak op bestelling. Daardoor heb ik geen voorraad en hou ik aan het eind van een seizoen geen collecties over die weggegooid moeten worden. Af en toe bedenk ik een item en voeg dat toe aan de collectie. En ik heb tijdloze items die je altijd kunt kopen, zoals een denim jumpsuit en verschillende tops en jurken. Accessoires als telefoonkoordjes maak ik nog steeds van restmateriaal."

Lees ook: Farah El Bastani rijzende ster in Belgische modewereld

Haar project krijgt steeds meer handen en voeten. "Er komen bijna dagelijks bestellingen via de webshop, en ik heb een shop-in-shop bij een duurzaam warenhuis in het centrum van Utrecht. Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren heeft een aantal keer op Prinsjesdag in mijn creaties rondgelopen. Ik ben best wel gelukkig zo. Ik hou van het directe contact met klanten, dat is fijn en knus. Maar ik hoop dat ik later nog iets meer mag uitbreiden. Heel soms kom ik mensen tegen die een item van mij hebben, dat zou ik nog meer willen. Een gevestigd merk zijn, een eigen winkel in het centrum hebben met een atelier", vertelt Yasmina. "Mode gaat voor mij niet over uiterlijk maar over identiteit, gedrag. Mooi aan mijn vak is dat ik dingen bedenk die mensen toevoegen aan de manier waarop zij zichzelf laten zien. Ze gebruiken een stukje van mij om zichzelf te uiten. Dat is een compliment."