Drie brieven verhinderden oorlog tussen Spanje en Marokko

De drie beslissende brieven van ambassadeur Martín-Gamero aan de toenmalige regeringsleider Arias Carlos dateren van 6 juni, 11 juli en 14 oktober 1975. De eerste twee dateren van vóór de Groene Mars, terwijl de laatste samenvalt met de oproep ervan. De brief werd verzonden twee dagen voordat het Internationaal Gerechtshof in Den Haag het recht op zelfbeschikking van het Saharawi-volk bevestigde, overeenkomstig VN-resolutie 1514, aldus El Debate.

Lees ook: Polisario wil Pedro Sanchez voor Internationaal Strafhof brengen

In de drie brieven herhaalt de diplomaat steeds weer dezelfde boodschap aan de regeringsleider: Spanje moet de val van Koning Hassan II voorkomen en de Groene Mars verhinderen om geen gewapend conflict met Marokko te ontketenen. Hoewel Spanje op dat moment de middelen had om de oorlog te winnen, zou het land ernstige gevolgen ondervonden hebben, aangezien het door de Verenigde Naties zou zijn veroordeeld voor het vuren op ongewapende burgers tijdens de Groene Mars. Bovendien zou koning Juan Carlos, die net tot de troon was toegetreden, een crisis met Marokko hebben moeten beheren. Het beste was dus de Sahara af te staan aan Marokko.

President Arias Carlos Navarro heeft het advies van zijn ambassadeur in Rabat tot op de letter gevolgd. Hij stuurde José Solís Ruiz, zijn minister secretaris-generaal van de Nationale Beweging, naar Marokko om te onderhandelen met Koning Hassan II over de stopzetting van de Groene Mars en later ook Antonio Carro, zijn minister van het Voorzitterschap, om de akkoorden voor de overdracht van de Sahara voor te bereiden. Die werden in Madrid ondertekend in de week van Franco’s dood.

Lees ook: Volledige brief van Pedro Sanchez aan Koning Mohammed VI

Meer dan veertig jaar later wordt de Sahara nog steeds opgeëist door Marokko, dat er nu ook in geslaagd is Spanje zover te krijgen dat het zijn soevereiniteit over het gebied erkent. Het Marokkaanse koninklijk kabinet heeft medio maart in een communiqué laten weten dat premier Pedro Sanchez, door middel van een brief aan Koning Mohammed VI, heeft besloten het Marokkaanse autonomieplan voor de Sahara te steunen. Een besluit dat wordt veroordeeld door het Polisario-front, Algerije en Spaanse politieke partijen, zowel van de regeringscoalitie als van de oppositie.