Nederland: gemeenten onderzochten moskeeën jarenlang in geheim

Bij het onderzoeken van "radicale tendensen die een gevaar kunnen opleveren voor de samenleving", stellen de medewerkers van het onderzoeksbureau NTA zich niet voor wanneer zij een scan uitvoeren in religieuze instellingen. Zij doen zich voor als gewone gelovigen, om toegang te krijgen tot informatie voor onderzoeksrapporten.

Lees ook: Moskee-bestuurslid uit Geleen staat terecht voor financieren terrorisme

De gemeenten werden met NTA in contact gebracht via de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), die de gemeenten ook adviseert en financieel ondersteunt bij het bestrijden van radicalisering. Het geheime onderzoek van NTA zou gemeenten helpen om betrouwbare informatie over moeilijk toegankelijke islamitische gemeenschappen te krijgen, onder meer over buitenlandse financiering en radicale bestuurders en predikers.

Volgens NRC gaan de gemeenten er bij voorbaat vanuit dat moskeebezoekers niet eerlijk zullen antwoorden als ze weten dat ze niet bevraagd worden door een mede-gelovige, maar door de overheid. Zo zegt de gemeente Rotterdam bijvoorbeeld letterlijk dat een publiek onderzoek tot sociaal wenselijke antwoorden zou leiden.

Inmiddels vindt een aantal gemeenten de onderzoeken niet meer te verantwoorden. Ze vonden vooral plaats op een moment waarin grote zorgen bestonden over jongeren die naar Syrië reisden voor de gewapende strijd en er een enorme vrees was voor aanslagen in Nederland.

Lees ook: Europa zoekt hulp bij Marokko voor terrorismebestrijding

De onderzochte islamitische organisaties zijn van dit nieuws geschrokken en zeggen dat de vertrouwensrelatie tussen de gemeenschap en de overheid is beschadigd. De Rotterdamse koepelorganisatie SPIOR zegt dat er bij de overheid sprake is van "een breed en structureel wantrouwen tegen de islamitische gemeenschap". En ook andere bestuurders voelen zich in de maling genomen. De Veenendaalse Hassan Saidi, bestuurder van één van de onderzochte moskeeën, zegt tegen de medium dat de relatie met de gemeente tot dusver goed was, maar "dit geeft mijn vertrouwen in de gemeente een enorme knak."